การแปลงไฟ เทิร์น Pioneer PL-1250 จาก 100 V เป็น 220 V ง่ายนิดเดียว

[อาทิตย์อุทัย]

วิธีซ่อม/แปลงไฟเครื่องเล่นแผ่นเสียง PIONEER PL-1250 จาก 100 V เป็น 220 V ง่ายนิดเดียว!
ต้นเรื่องมาจากความรีบร้อน เพราะได้หัวเข็มมาใหม่ ประกอบกับย้ายห้องริปเพลงบ่อยๆ จน ลืมไปว่า PIONEER PL-1250 ที่เคยใช้เป็นไฟ 100 V
อยากลองเข็มไหม่ จนลืมเรื่องระบบไฟ ทำให้ เสียบเจ้า PL-1250 กับไฟบ้านตรงๆ 220 V ปรากฏว่า .. เงียบ เลย 555
ผมลองเปิดฝาล่าง มาดู เห็นฟิวส์ มันขาด จึงลองเปลี่ยนฟิวส์ มันก้อขาดอีก เปลี่ยนอีกสองสามตัว จนหมดสต๊อก มันก็ขาดทุกตัว
หูย.. มันช่างขัดใจอะไรอย่างงี้ หัวเข็มใหม่ลอยอยู่ตรงหน้า แต่ ไม่ได้ลิ้มเสียงมันเลย จะไปลองกะ THOREN ก้อขี้เกียจเปลี่ยน เฮดเชล
รุ่งขึ้นจึงโทรไปบ่นกะคุณสันติ เรื่องที่ผมเหลวไหล เออ แล้วจะมาเดินบ้านหม้อกันเมื่อไร.. อิอิ ค่าเครื่องบินท่าจะแพงพอกะซื้อเทิร์นใหม่ .. เอิ๊กๆ
พอดีเห็นมีประกาศขาย 1200 Mk II พร้อมหัว Stanton 500 สีทอง จึงซื้อมาเล่นก่อนแก้ขัดอีกตัว ส่วนเจ้า 1250 ก็เก็บใส่ลัง รอว่างๆ ค่อยซ่อม

เรื่องซ่อม นี่ผมทำไม่ค่อยเป็นหรอก แต่ใจว่ามันไม่น่ายาก เพียงแต่อยู่บ้านน๊อกบ้านนอก จึงไม่ต้องพูดเลย เรื่องหาอะไหล่ น่ะ..เมินซะเถอะ
นอกจากคุยเฮฮากับคุณสันติแล้ว ก็มีพี่ๆนอกเว็บอีกสองสามท่าน ที่พอจะให้ข้อมูลเพิ่มเติมเรื่องเทิร์นตัวนี้ได้บ้าง

เริ่มงาน
หลังจากตั้งใจว่าจะลองซ่อมเอง จึงไปหาข้อมูลเกี่ยวกับเจ้าเทิร์นตัวนี้ พอดีเจอข้อความนี้เข้าจากเว็บหนึ่ง



เรื่องภาษาอังกฤษนี่อ่านไม่ค่อยออกนะ ดีกว่าคนตาบอดหน่อยแค่ที่ว่าเราเห็น แต่ก็ยังพอจับใจความได้ว่า
เจ้า PIONEER PL-1250 เขาผลิตจำหน่ายแค่ในญี่ปุ่น (100 V) ส่วนที่ส่งออกขายนอกประเทศแถบอเมริกา (120 V) นั้นเขาเปลี่ยนชื่อรุ่นเป็น PL-510
จริงเท็จนี่ผมไม่รู้แต่ว่า ก็เป็นช่องให้ค้นต่อไป พอดีค้นต่อ จนได้ข้อมูล PL-510 ที่นี่ http://www.kallhovde.com/pioneer/Pioneer/Main%20scan%20page.html



จากรุปบน ในกรอบแดงๆ เป็นวงจร Power Supply ที่คิดว่าน่าจะเกิดปัญหา ตรงส่วนนี้
มันเป็น วงจรของ PL-510 ซึ่งใช้ไฟ120 V ผมคิดว่ามันคงเป็นแนวให้เราได้ (แม้จะไม่ตรงรุ่นก็ตาม)




จากวงจร Power Supply ส่วนที่เสียหายและต้องแก้ไข ก็น่าจะมีอยู่สามส่วน ตามรูปข้างบน คือ
1 หม้อแปลง - ผมดูไดอะแกรมจากรูปก่อน จึงตั้งสมมุติฐานว่า ไฟออกแรงต่ำด้าน Secondary น่าจะเป็น AC18 V
2 ฟิวส์ - ตามรูปและตัวจริงที่ขาด มีขนาด 0.3A
3 ไฟส่องความเร็วรอบ - เนื่องจากจะแปลงจาก 100 เป็น 220 V เมื่อไล่ตามไดอะแกรมแล้วพบว่า มี ตัวต้านทานขนาด 10 k เป็นตัวดรอปแรงดันไว้ พอเปลี่ยนใช้ไฟ 220 ก็ต้องหาตัวต้านทาน มาอนุกรมเพิ่มขึ้น เพื่อรักษาระดับแรงดัน ที่คร่อม Strobe Light ตัวเดิม (ที่ใช้กับแรงดัน 100 V) ซึ่งตัวที่มาเพิ่มน่าจะมีค่าระหว่าง 10-15 k ก็พอ ประมาณนี้ ถ้าให้เป๊ะๆ ตามสูตรก็ 12 k ..

พอมีโอกาสไปในเมือง จึงหาซื้ออะไหล่ที่คาดว่าน่าจะใช้ได้ มาเปลี่ยนอีกที
แล้วก็เปลี่ยนอะไหล่ไป สามจุด ดังภาพล่าง


สรุปค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับอุปกรณ์ที่เปลี่ยนไป (ตามรูปบน)
1 หม้อแปลง AC 220 -18 V ขนาด 300 mA = 1 ตัว (65 บาท)
2 ฟิวส์ ขนาด 0.25 A = 1 ตัว (3 บาท)
3 รีซิสเตอร์ 10 k = 1 ตัว (1 บาท)
รวมค่าอะไหล่ 3 รายการ 69 บาทถ้วน  ส่วนค่าแรงคิดอีกแสนแปดก็พอ



ทดสอบแล้ว ได้รอบ นิ่งเป็นปรกติ ทั้ง 33 และ 45 รอบ/นาที .. ไชโย ใช้มันต่อไป 55



ต้องรีบแปะป้ายใช้ไฟ 220 V ไว้เลย กลัวกลับไปเสียบไฟ 100 V อีกอ่ะ 555


เครื่องตัวนี้ ยังจัดว่าสวยมาก นี่ถ้าไม่ซ่อมใช้.. ก้อน่าเสียดาย แต่..ตอนนี้ แหล่มกว่าเดิมแล้ว


เครื่องมือ ที่จำเป็นต้องใช้ ตามรูปเลยครับ
เห็นไหม ซ่อมง่ายนิดเดียว จริงๆ (ฟลุ๊ค อ่ะ)  

[สันติ ยะลา]

ผมดูเซอร์กิตรุ่นนี้แล้ว ทางด้าน AC input ที่มีไฟอยู่ 2 ชุดคือ น้ำตาล (120 โวลท์)  เหลือง ( 100 โวลท์) และขาว ( 0 โวลท์)
หากตัดสายเหลืองให้ลอย แล้วใช้ชุดน้ำตาลและขาวมาใช้งาน โวลท์ที่ได้น่าจะประมาณ 210 โวลท์ คงเพียงพอแต่ก็คงเป็น 60 Hz
แบบที่ญี่ปุ่นเขาใช้หรือไม่ (แต่ตอนนี้หม้อแปลงตัวเดิมน่าจะเหม็นไหม้) แหมหากไม่เผลอเลอก็ไม่มีประสบการณ์อีกแหละครับ
แต่หากเล่นแบบไทยก็หาหม้อแปลง 18 - 0 ผ่านบริดจ์ มาเป็น 24 โวลท์ ดี ซี ผ่านเร็กกูเลตรักษาแรงดันตัวเดิมก็ออก +18 โวลท์
ผมวางมือมานานหลายปีแล้ว แต่ก็พอจะเดาออก อะหลั่ยที่เคยมีไว้ประมาณ 120 ลิ้นชักก็ทยอยให้เพื่อนฝูงจนเกือบหมดแล้วครับ
เป็นประสบการณ์ที่เล่าสู่กันฟังจากช่างถึงช่าง..ขอบคุณครับ

[นก]

   อ่านไปหนึ่งรอบรู้เรื่องบ้างไม่รู้เรื่องบ้าง แต่ขำตรงที่ป๋าเล่าตรงเสียบไฟบ้านนี่แหละ 5555555 เล่นมาไม่รู้กี่เทิร์นแล้วทำลืมไปได้
คนบ้านนอกเวลาเครื่องเสียไม่มีทางเลือกมากหนึ่งซ่อมเอง สองซื้อใหม่ แม้เครื่องเสียก็ยังมีแก่ใจถ่ายรูปและมาบอกกล่าวเล่าสู่กันฟังคงถูกใจคอ
ช่างหนุ่มๆนะคะ ส่วนนกมันไม่เข้าหัวเอาเลยไอ้เรื่องแบบนี้

[huakhieng]

มาร่วมงง.. รู้ได้ไงว่าเอาท์พุตด้านทุติยภูมิต้อง 18V ครับ อีกอย่าง ต่อความต้านทานคร่อมตัวเดิม สำหรับสโตรบไลท์ ทราบได้ไงว่าไม่มีผลกับพวกไดโอด ทรานซิสเตอร์
สุดท้าย มอเตอร์ที่ขับถ้าความถี่เปลี่ยนปกติต้องมีผลกับความเร็วรอบ แต่แทคที่เครื่องเขียน 50/60Hz คงจะแก้ปัญหานี้ไว้แล้ว สังเกตุไฟที่รอบจะแสดงทั้ง 50และ60 แยกจากกัน..

[สันติ ยะลา]

มาร่วมงง.. รู้ได้ไงว่าเอาท์พุตด้านทุติยภูมิต้อง 18V ครับ อีกอย่าง ต่อความต้านทานคร่อมตัวเดิม สำหรับสโตรบไลท์ ทราบได้ไงว่าไม่มีผลกับพวกไดโอด ทรานซิสเตอร์
สุดท้าย มอเตอร์ที่ขับถ้าความถี่เปลี่ยนปกติต้องมีผลกับความเร็วรอบ แต่แทคที่เครื่องเขียน 50/60Hz คงจะแก้ปัญหานี้ไว้แล้ว สังเกตุไฟที่รอบจะแสดงทั้ง 50และ60 แยกจากกัน..

หากสังเกตุเอาท์พุทที่จ่ายไฟให้วงจร ให้ดูที่ทรานซิสเตอร์เบอร์ 2SD 234 ขา E จะเป็นเอาท์พุทที่มีโวลท์ขาออก 18 โวลท์
โดยมีซีเนอร์ 18 โวลท์ที่ขา B เป็นตัวควบคุมโวลท์เตจให้เที่ยงตรง แต่ปัจจุบันวงจรใหม่ๆ มักใช้ ไอ ซี ชนิด 3 ขา ตามวงจร
เช่น ไอ ซี ตระกูล 78XX คือ ไอ ซี ชนิดไฟบวก หากต้องการไฟบวกสัก 18 โวลท์ ก็ใช้ไอ ซี เรกกูเลตเบอร์ 7818 ซึ่งโวลท์
ที่ได้คือ ไฟบวก +18 โวลท์ หากเป็นรหัสที่ขึ้นต้นเป็น 79XX  พวกนี้จะเป็นไฟ - ลบ คร่าวๆ เรื่องเพาเวอรฺซัพพลายไม่ใช่เรื่องยาก
ปัจจุบันภาคจ่ายไฟจะหันไปใช้วงจรสวิทชิ่งเป็นส่วนใหญ่ เพราะการรักษาเสถียรภาพที่ดีกว่า น้ำหนักเบากว่า ประหยัดไฟกว่า
ออกนอกเรื่องสักนิดคิดว่าเป็นความรู้...แต่เรื่องไฟฟ้าก็ยังต้องมีเรื่องพวกแอมแปร์เป็นตัวแปลควบคู่อยู่เสมอ

[อาทิตย์อุทัย]

พี่พงษ์ตอบละเอียดยิบเลย ส่วนผม มั่วและเดาๆเอาครับคุณเขียง
คือ ผมเห็นวงจรตามรูป (แม้จะไม่ตรงรุ่น) น่าแหละ ตรงกลางๆรูป ออกขวาหน่อยๆ มี อักษรสีแดง 18 V ก็เลยตั้งสมมุติเอาค่านั้นมาใช้
ส่วนเรื่องไฟ Strobe นั้น เมื่อดูจากวงจรคร่าวๆ จะเห็นว่า มีตัวต้านทานเดิม  แค่ตัวเดียวต่ออนุกรมเป็นตัวดรอปแรงดันไว้ .. จึงคิดว่าไม่น่าจะมีผลกับวงจรข้างเคียง
ส่วนเรื่อง 50/60 Hz ไม่มีผลอะไร เนื่องจาก ไฟ Strobe ใช้ไฟสลับ เขาแก้ด้วยระยะห่างของปุ่มขอบจานมาแล้ว ระวังก็แต่แรงดันตกคร่อมเท่านั้น

เดางูๆปลาๆ แล้วลองตามประสาครับ มันบังเอิญใช้งานได้.. บอกแล้วมันฟลุ๊คจริง   

[huakhieng]

อ้อ..เขียนไว้ในวงจร พอดี เมื่อวานเล็งแต่แผ่นปริ้นท์ข้างล่าง
ที่วงจรตัวหนังสือมันเล็กๆ มองไม่ถนัด วันนี้เลยเอามาเพ่งดูก็ถึงบางอ้อ...

ปล. พี่สันติตอบแบบกูรู ปทปรมะอย่างผมตามไม่ค่อยจะทัน..อิอิ